bron: Het Pennoen
Auteur(s): Jan Olsen en Paul Van Cappellen
Publicatie: 20 december 2007
Sinds de verkiezingsoverwinning van het CD&V - N-VA-kartel van Leterme is al meer dan de helft van de scheurkalender verdwenen en het is nog steeds onduidelijk of er een regering zal zijn voor de lege kalender in de papiermand verdwijnt. Het ziet er naar uit dat de 800.000 stemmen voor Yves Leterme zullen dienen om paars nog een paar maanden langer aan het bewind te houden.
Zonder "compromis" gaat het niet, wil men ons doen geloven. En van wie anders dan de Vlamingen zouden de toegevingen dan wel moeten komen?
Sommigen menen "NON" door "NEEN" te moeten vertalen. Mis! Zoals het patronaat ten tijde van Charles Woeste in Aalst verklaarde: "We hebben niets gevraag", bedoelen de Franstaligen nu ook: "We hebben al alles, maar eigenlijk willen we meer". Het "NON" van Milquet en co. is eigenlijk een "JA". Maar wel een "JA" met eisen...
BHV: de Franstaligen willen maatregelen die de grond van de zaak onderuit halen door bijvoorbeeld een inschrijvingsrecht te eisen. Of een nationale kieskring, zo wordt de Franstalige kanker vanuit Vlaams-Brabant in heel Vlaanderen uitgezaaid. Uiteraard moeten ook de niet-benoemde burgemeesters onmiddellijk in hun ambt bevestogd worden en moet de rondzendbrief Peeters worden opgeheven. Het Europees minderhedenverdrag moet geratificeerd worden, zodat de afstammelingen van de Franstalige burgerij uit "Gand" net zoals de Catalanen in Spanje als een etnische minderheid rechten kunnen laten gelden. Naast Sint-Genesius-Rode, dat de "corridor" Bruxelles-Wallonie moet vormen, moeten nog een hele reeks andere Vlaamse gemeenten en deelgemeenten uit de "periphérie" bij Brussel "geanslusst" worden. In ruil willen de Franstaligen misschien de eerder overeengekomen en communautair betaalde plantentuin van Meise nu toch overhevelen vanuit het federale niveau.
Vlaamse "eischen"
CD&V - N-VA beloofde niet in een regering te stappen zonder de splitsing van BHV en zonder staatshervorming. Er is inderdaad nog geen echte CD&V - N-VA-regering. Aan de solidariteit (lees: "de transferts") mag evenwel niet geraakt worden en dat heeft ook de meest Vlaamse component van het kartel ondertussen begrepen. En geslikt. Op Jan Jambon na blijkbaar.
We schrijven 2007, negentig jaar na het nutteloos offensief van Passendale. 500.000 doden voor een modderpoel zonder strategisch nut en zonder invloed op het verloop van de Eerste Wereldoorlog. Hoeveel cultureel, economisch en wetenschappelijk potentieel is in beide wereldoorlogen niet verloren gegaan? Gelukkig is veel minder bloed en energie verspild in de strijd voor het Vlaams zelfbehoud in België. Als er in 1830 geen separatisme was geweest hadden de Nederlanden evenwel beter de Duitse invallen kunnen weerstaan. Het separatisme van toen heeft ons dan toch heel veel gekost. En een oplossing voor de toenmalige staatsvorming is er nog steeds niet. Opiniepeilingen tonen ondertussen, zowel noord als zuid, een verhoogde interesse voor een toenadering tussen Nederland en Vlaanderen.
De emancipatie, ook op electoraal vlak, is in de Belgische staat een proces van lange adem geweest. Van cijnskiesrecht naar algemeen stemrecht, enkelvoudig en pas na de Tweede Wereldoorlog, dankzij de CVP, ook voor vrouwen. Doorheen het geklingel van alarmbellen en kiesomschrijvingen is een Vlaamse stem ondertussen nog maar driekwart waard van een Franstalige. En de reactie van de Franstaligen op de stemming in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken over BHV, doet vermoeden dat het gewicht van die Vlaamse stem nog verder zal moeten afkalven.
Gelukkig heeft de Vlaamse kiezer de kaarten zodanig geschud dat onze politici bitter weinig ruimte hebben voor toegevingen: zonder N-VA geen meerderheid meer in de Senaat en een regering zonder meerderheid in Vlaanderen. En te veel toegeven kan De Wever niet. Nooit eerder waren de Vlaams-Nationalisten bedreigd op hun Vlaamse flank. Het Blok zat toch veilig opgeborgen achter een cordon, maar nu is er De Decker...
Is de formatie schadelijk voor de gezondheid(szorg)?
Reynders, Leterme, Dehaene, Van Rompuy, opnieuw Leterme en tenslotte Verhofstadt. De ministers van staat die even op het paleis mochten passeren vergeten we gemakshalve in dit lijstje van meester tovenaars die dit land een stevige regering moeten bezorgen. De kiezers hadden de stembrieven zo geschud dat nagenoeg enkel een rooms-blauwe coalitie ernstig kon overwogen worden. Of een klassieke tripartite. Paars-groen vertegenwoordigt in Vlaanderen maar 40% van de kiezers.
Leterme miste dus geen staatsmanschap. Het is het Franstalig "NON" dat hem bestendig tussen de klippen heeft doen varen. En trouw aan zijn belofte lijkt het er nu toch op dat hij een deel van de Franstaligen heeft kunnen overtuigen dat het zonder een hervorming van de staat onmogelijk wordt om dit land nog verder te besturen.
Een aantal van die klippen blijven behoorlijk gevaarlijk en zullen in de toekomst nog slachtoffers maken:
- De rivaliteit tussen Reyders en het kartel PS-CdH zit blijkbaar zeer diep. Het zogenaamd Franstalig front blijkt ondergeschikt aan de vete die ontstond toen Flipo Di Rupo het MR buitenbonjourde ten voordele van het CdH bij de vorming van de Waalse Regering.
- Het Vlaams front tussen enerzijds CD&V – N-VA en anderzijds OpenVLD blijft zwak. Uit eigenbelang kunnen de Vlaamse liberalen een sneer richting Leterme niet laten en vormen ze een verbond met hun Franstalige geestesgenoten. Ook het Kartel werd door de wisselende Vlaamse radicaliteit meer dan eens op de proef gesteld. De N-VA moest alert blijven, zeker ook in de periode dat de moslims hun Suikerfeest vierden.
- De vakbonden, en dan voornamelijk het ACV was ervoor beducht dat het Belgische vaderland - en dan vooral de noord-zuidsolidariteit – in het gedrang zou komen.
Kortom, een overeenkomst maken in die omstandigheden, zelfs maar voor een eenvoudige meerderheid, laat staan een tweederde meerderheid, was haast onmogelijk. Leterme man nauwelijks een dag verlof en moest zich tevreden stellen met het af en toe bijwonen van een match van zijn lievelingclub Standard. Plezier met Reyders, gedeeld "comme deux larrons en foire".
Formatieberaad, maanden aan een stuk, soms tot laat in de nacht, met een pers die je op de huid zit. Slopend voor de gezondheid. En voor de goede relaties. Als die er al waren.
Redder des Vaderlands?
Na meer dan een half jaar demonstratie van de onmogelijkheid om dit land nog ernstig te besturen werd uittredend en door zijn eigen partij langs de kant geschoven premier Verhofstadt nog eens opdraven. In enkele dagen en crisissen tijd weet hij een asymmetrische noodregering uit de grond te stampen. Redder des vaderlands? Het ziet er eerder naar uit dat hij drie maanden respijt weet te kopen. In maart barst de etterbuil opnieuw. En misschien ook het land, tenzij de standvastige Vlamingen weerom toegeven?
In het buitenland volgt men de Belgische crisis alvast met grote belangstelling en voor een grote meerderheid van onze noorderburen blijkt een staatkundige hereniging met Vlaanderen geen probleem te vormen...